Norma EN 1090 – Certyfikacja Zakładowej Kontroli Produkcji słupów do lamp solarnych i hybrydowych

Obecność we wspólnocie europejskiej wymaga stosowania się do dyrektyw i rozporządzeń, a te z kolei wymagają stosowania się do norm zharmonizowanych z tymi dokumentami. Jedną z norm zharmonizowanych z rozporządzeniem 305/2011 jest norma EN 1090-1, dotycząca wytwarzania konstrukcji stalowych i aluminiowych dla budownictwa.  Przede wszystkim normy powyższe są odpowiedzialne za bezpieczeństwo przy stawianiu solarnych i hybrydowych latarni ulicznych.

Rozporządzenie budowlane

Od 2011 roku obowiązuje w Europie, a także w naszym kraju Rozporządzenie Budowalne 305/2011 (CPR). Rozporządzenia, jako akt wyższego rzędu nie potrzebuje wdrożenia przepisami prawa krajowego (co jest konieczne np. w przypadku dyrektyw europejskich), ale obowiązuje bezpośrednio we wszystkich krajach Unii Europejskiej, więc także w Polsce.

Obowiązkowa norma EN 1090

W ten sposób w branży budowlanej stosowanie norm EN 1090 staje się obowiązkowe. Inaczej rzecz biorąc wprowadzenie na rynek europejski, czyli także polski, stalowej lub aluminiowej konstrukcji budowlanej może się odbyć tylko w zgodzie z wymaganiami normy EN 1090-1, a to oznacza konieczność posiadania przez producenta certyfikowanego systemu Zakładowej Kontroli Produkcji (ZKP). Stąd certyfikat ZKP nie jest tylko „przepustką do Europy”, ale koniecznością także w przypadku produkcji na rynek polski. Certyfikację ZKP może przeprowadzić jedynie jednostka posiadająca uznanie jednostki notyfikowanej – tylko taki certyfikat jest ważny.

Zakres EN 1090

Norma EN 1090-1 obejmuje cały proces wytwarzania konstrukcji, od projektowania po montaż i uruchomienie. Szczegółowe wymagania dla poszczególnych procesów wytwarzania zawarte są w normach EN 1090-2 dla konstrukcji stalowych, i EN 1090-3 dla aluminiowych. Są to normy produktowe, bardzo precyzyjne, ustanawiające szczegółowe wymagania dla poszczególnych procesów w cyklu wytwarzania. Wymagania te są zróżnicowane w zależności od ryzyka związanego z wytwarzaną konstrukcją. Ryzyko to jest sklasyfikowane w 4 klasach wykonania (EXC – execution class), gdzie EXC 1 to klasa najniższa i ma najniższe wymagania, a najwyższa to EXC4. Klasy wykonania generalnie określane są (powinny być) na etapie projektowania konstrukcji, które powinno odbywać się w oparciu o Eurokody (normy europejskie serii EN 1990-EN 1999).

Przygotowanie do certyfikacji

Przygotowanie do certyfikacji powinno obejmować analizę szczegółowych wymagań norm EN 1090-1 i EN 1090-2/3, wyselekcjonowanie tych procesów i operacji, które są realizowane w ramach wytwarzania konstrukcji i opisanie zasad realizacji w instrukcjach wykonawczych dla pracowników.

Certyfikacja ZKP

Certyfikacja ZKP obejmuje audyt wstępny i okresowy nadzór. Okresowy nadzór jest prowadzony z częstotliwością uzależnioną od klasy wykonania (im wyższa, tym częstsze kontrole) – te zasady także szczegółowo opisuje norma EN 1090-1. DNV GL jest jednostką notyfikowaną, zarejestrowaną pod nr 2388 i realizującą certyfikację ZKP pod akredytacją RvA.

Słup latarni solarnej/ hybrydowej wraz z konstrukcją pod panele fotowoltaiczne i wysięgnikiem dla turbiny wiatrowej musi być przystosowany dla: „I, II lub III strefy wiatrowej wg. PN-EN 1991-1-4”

Główne elementy konstrukcyjne jak: słup stalowy ze stelażem pod panele fotowoltaiczne i turbiną wiatrową, musi posiadać wymagane certyfikaty wydane przez niezależną, notyfikowaną jednostkę certyfikującą oraz musi być przeliczony pod względem bezpieczeństwa do obciążeń związanych z wagą systemu fotowoltaicznego i powierzchnią naporu wiatru do miejsca planowanej lokalizacji – I strefy wiatrowej. Na słupie musi znajdować się tabliczka znamionowa z atestami.

Cały słup stalowy wraz konstrukcją nośną (znajdującą się na szczycie słupa) musi zostać wykonany zgodnie z europejską normą: PN EN 1090

Certyfikat musi być wystawiony i udostępniony do wglądu.

Na słupy stalowe oraz konstrukcje wsporcze (stelaż pod panele i turbinę, wysięgnik), wysięgnik pod oprawę znajdujące się na szczycie słupa muszą być wystawione również DWU – Deklaracje Właściwości Użytkowej na każdy element konstrukcji, zgodnie z aprobatą europejską PN EN 1090 gdzie określony jest w szczegółach: Tolerancja wymiarów i kształtów, spawalność, odporność na kruche pękanie, odporność na uderzenia, nośność, wytrzymałość zmęczeniowa, odkształcenie w stanie granicznym użytkowania, odporność ogniowa, reakcja na ogień, radioaktywność, wydzielanie kadmu, trwałość.

Stelaż pod panele fotowoltaiczne oraz wysięgnik pod oprawę uliczną musi mieć możliwość obrotu 360 stopni wokół osi słupa w celu idealnego ustawienia  parametrów lampy.

Konstrukcja montażowa turbiny wiatrowej musi zapewniać zamocowanie siłowni wiatrowej w taki sposób, że zarówno siłownia wiatrowa, łopaty rotora jak i jej układ mocowania nie powodowały zacieniania – padania cienia słonecznego z żadnego uchwytu czy wspornika systemu lampy hybrydowej na moduły fotowoltaiczne, niezależnie od pory dnia i wysokości słońca nad horyzontem.

Stelaż pod panele fotowoltaiczne musi być zamocowany na słupie w taki sposób, żeby panele fotowoltaiczne nie były zacienione przez konstrukcje słupa, niezależnie od pory dnia i wysokości słońca nad horyzontem.